Ο Μέγας Βασίλειος, Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, είναι και οι τρεις από τους πιο μεγάλους και πιο επιφανείς πατέρες της εκκλησίας. Τα γνωρίσματα και των Τριών Ιεραρχών είναι κοινά (σοφία, ρητορική ικανότητα, αγάπη προς τον πλησίον, την εκκλησία και την αρετή). Οι μέγιστοι αυτοί φωστήρες της Τρισηλίου Θεότητος έβαλαν τις πρώτες χριστιανικές βάσεις, πάνω στις οποίες δημιούργησαν οι μεταγενέστεροι τα λαμπρά έργα της νέας χριστιανικής ζωής και πολλαπλασίασαν τις χριστιανικές αρετές τους.
Ο Μέγας Βασίλειος γεννήθηκε στην Καισάρεια της Καππαδοκίας το 330 μ.χ και πέθανε πολύ νέος το 379 σε ηλικία 49 χρόνων.
Σπούδασε στην αρχή στην Κωνσταντινούπολη. Αργότερα στην Αλεξάνδρεια και τελευταία στη φιλοσοφική σχολή των Αθηνών, όπου γνωρίστηκε και με τον Ιουλιανό τον Παραβάτη ή Αποστάτη και με το Γρηγόριο το Ναζιανζηνό.
Από μικρό η μητέρα του Εμμέλεια τον έμαθε να διαβάζει το Ευαγγέλιο. Το μελέτησε και το αγάπησε υπερβολικά και γι' αυτό προτίμησε να γίνει ιερομόναχος παρά δικηγόρος.
Κλείστηκε σ' ένα εξοχικό κτίσμα του με μόνη ενασχόληση την Προσευχή, τη μελέτη της Αγίας Γραφής, τη νηστεία και τον ύμνο προς το Θεό.
Παντού και πάντα μιλούσε για το θεό. Η εξυπνάδα του, οι καλοί του τρόποι και η αρετή του ξαπλώθηκε παντού γι αυτό, όταν πέθανε ο Επίσκοπος της Καισάρειας, οι συμπολίτες του τον διάλεξαν και τον έκαναν Επίσκοπό τους. Ήταν Επίσκοπος σπουδαίος. Δε λυπήθηκε τίποτε. Εργάστηκε θαρραλέα και ψύχραιμα. Πούλησε ολόκληρη την περιουσία του και με τα χρήματά του έκανε Νοσοκομείο, ένα Πτωχοκομείο, ένα Ορφανοτροφείο και ένα Γηροκομείο. Ο κόσμος για να τον ευχαριστήσει το ονόμασε «Βασιλειάδα» δηλαδή πόλη του Βασιλείου. Κάθε μέρα ο Μ. Βασίλειος επισκεπτόταν και περιποιόταν μόνος του τους αρρώστους και γέρους. Έγραψε και πολλά βιβλία, όπως η θεία λειτουργία του Μ. Βασιλείου, που ψάλλεται 10 φορές το χρόνο και σήμερα στην εκκλησία μας.
Ήταν πολύ ταπεινός, ήρεμος και πράος χαρακτήρας. Αλλά προς τους αλλόθρησκους και εχθρούς της Εκκλησιαστικής θρησκείας φάνηκε πολύ ανδρείος και ακλόνητος..
Άλλος πατέρας της εκκλησίας, ισάξιος του Βασιλείου, ήταν και ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός. Γεννήθηκε το 329 και πέθανε σε ηλικία 60 χρονών το 389 μ.Χ. Και ο Γρηγόριος ο Θεολόγος στη 2η Οικουμενική Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης το 381 μ.Χ καταπολέμησε τον Αρειανισμό και στην εποχή του θριάμβευσε η Ορθοδοξία. Έγραψε πολλά θεολογικά βιβλία και γι αυτό ονομάστηκε Θεολόγος.
Την πολυμερή κλίση του προς τη Θεολογία, τη χρωστούσε στη μάνα του Νόνα. Τη μνήμη του τη γιορτάζουμε στις 25 Ιανουαρίου.
Πιο γλυκομίλητος όμως και πιο ελκυστικός ήταν ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος από την Αντιόχεια της Συρίας. Γεννήθηκε το 347 μ.Χ και πέθανε σε ηλικία 60 χρονών το 407 μ.Χ.
Ανατράφηκε από την περίφημη μητέρα του Ανθούσα.
Η μελέτη της Αγίας Γραφής και η άσκηση της αρετής απομάκρυναν το Χρυσόστομο από το δικηγορικό επάγγελμα και τον έφεραν κοντά στο Χριστό, με αποτέλεσμα το 389 μ.Χ να γίνει ιερέας της Αντιόχειας και πολύ γρήγορα μετά, γιατί ξεχώρισε στην αρετή και ρητορεία, έγινε Αρχιεπίσκοπος της Κωνσταντινούπολης.
Ποίμανε την εκκλησία σαν καλός πατέρας. Έδειξε μεγάλο και θερμό ενδιαφέρον στους φτωχούς και διάδωσε το Χριστιανισμό στους Γότθους- Πέρσες και άλλους βάρβαρους λαούς. Πολέμησε τις αιρέσεις και καυτηρίασε θαρραλέα τη διαφθορά της κοινωνίας. Και αυτήν ακόμα την Αυτοκράτειρα Ευδοξία την παρατήρησε, για την πολυτελή, σπάταλη, άσωτη και άνομη ζωή της με αποτέλεσμα να εξοριστεί.
Εκεί στην εξορία ύστερα από κακουχίες και ταλαιπωρίες πολλές, πέθανε στα Κόμανα της Φρυγίας το 407 μ.Χ, λέγοντας ενώ ξεψυχούσε «Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν». Επειδή όπως μιλούσε γλυκά, λες και χυνόταν από το στόμα του μέλι, ονομάστηκε μελίρρυτος Χρυσόστομος και τη μνήμη του γιορτάζουμε στις 13 Νοεμβρίου.
Αυτοί είναι οι Τρεις Μεγάλοι Ιεράρχες, γεμάτοι από αρετή και αγάπη αφιέρωσαν τη ζωή τους στους ίδιους ψηλούς σκοπούς, να προστατέψουν τους φτωχούς και αδύνατους, να διδάξουν και να διαφωτίσουν τους ανθρώπους και να εξυπηρετήσουν την εκκλησία, που μέχρι σήμερα με τα πολλά και σοφά συγγράμματά τους φωτίζεται ο κόσμος.
Γι αυτό η εκκλησία μας τους τιμά εξαιρετικά σήμερα, και εκτός από τη γιορτή που όρισε για τον καθένα, όρισε να γιορτάζονται και οι τρεις μαζί στις 30 Ιανουαρίου κάθε χρόνο, κατά την οποία γιορτάζουν ιδιαίτερα τα σχολεία, γιατί και οι τρεις ήταν αληθινοί προστάτες των γραμμάτων και της παιδείας.